13Балнад буюу Гэдэсний хижиг өвчин
Өвчлөл
Балнад нь сальмонелла типириум бактериар үүсгэгддэг гэдэсний халдварт өвчин юм. Нарийн гэдэсний тунгалгийн тогтолцоо эмгэгшиж, цус нянгаар халдварлан халуурч, бие махбодын ерөнхий хордлогоор илэрдэг цочмог халдварт өвчин юм. Сальмонелла бактери нь амаар залгигдан нарийн гэдсэнд байрлаж 1-3 долоо хоногийн хугацаанд өсч үржиж байдаг. Уг бактери ус болон хуурай газар 7 хоног амьдрах чадвартай бол хүний […]
14Сальмонеллёз
Өвчлөл
Сальмонеллёз нь энтеробактерийн бүлгийн Salmonella-ийн төрлийн нянгаар үүсгэгддэг хоолны хордлого хэлбэрээр илэрдэг, ходоод нарийн гэдэсний үрэвсэл үүсгэдэг нянгийн гаралтай гэдэсний цочмог халдварт өвчин юм. Сальмонеллёзын халдварын эх уурхай нь өвчтэй хүн, нян тээгч, гэрийн тэжээвэр амьтад, муур, нохой, гахай, шувуу зэрэг болно. Халдвар халдварлагдсан сүү сүүн бүтээгдэхүүн, өндөг, загас, тахианы махаар дамждаг. Өвчилсөн хүн халдвар […]
15Гахайн хавдар
Өвчлөл
Шүлс ялгаруулагч гурван хос булчирхайн нэг болох чихний ойролцоох булчирхай нь вирусийн халдварын улмаас үрэвсэж томрохыг гахайн хавдар өвчин гэдэг. Өвөл, хаврын улиралд илүү дэлгэрдэг бөгөөд ихэвчлэн бага насны хүүхдүүд өвдөнө. Цөөн тохиолдолд гахайн хавдраар өвчлөөгүй насанд хүрсэн хүн өвддөг. Өвдсөний дараа насан туршийн дархлаа тогтдог тул дахин өвчлөхгүй. Энэ өвчнөөр хүний өрөөсөн чих буюу […]
16Салхин цэцэг
Өвчлөл
Салхин цэцэг /Varicella, Chickenpox/ нь арьсан дээр жижиг цэврүү, гүвдрүүт тууралт үүсгэдэг вирусийн гаралтай цочмог халдварт өвчин юм. Агаар дуслын замаар хүнээс хүнд халдварлах бөгөөд 90 хувь нь 13 хүртэлх насны хүүхэд, 10 хувь нь 15-аас дээш насныханд тохиолддог. Жирэмсний эхний хугацаанд эх халдвар авсан тохиолдолд  ургийн гаж хөгжил үүсэх сөрөг талтай. Салхин цэцэг өвчний […]
17Зөгийнд хатгуулах
Өвчлөл
Зуны улиралд хүмүүс зөгийнд хатгуулах болон бусад амьтанд хазуулах, хатгуулах нь элбэг тохиолддог. Зөгийд хатгуулсан үед ихэнхдээ гэрийн нөхцөлд арга хэмжээ авч эдгэрэх боломжтой байдаг. Гэхдээ зөгийн харшилтай эсвэл сүрэг зөгийд хатгуулсан бол яаралтай түргэн тусламж (103 дугаарт залгах) дуудах шаардлагатай. Учир нь зөгийн дайралтад өртсөн үед олон тооны гүвдрүү, хавдар үүсэх нь амь насанд […]
18Нойргүйдэл
Өвчлөл
Бие махбод, сэтгэцийн эрүүл мэндэд сөргөөр нөлөөлөх шалтгааны улмаас нойрсох болон унтаж амрах боломжгүй болохыг нойргүйдэл гэнэ. Нойр хүний биеийн физиологийн амин чухал хэрэгцээг хангаж байдаг. Энэхүү хэрэгцээ нь насны урвуу хамааралтай байдаг ба нярай хүүхдэд хамгийн их, өндөр насанд хамгийн бага нойртой байдаг. Биологийн цагаараа унтаж, сэрж байвал нойр хэвийн байна гэсэн үг. Харин хэт […]
19Хамрын салстын ургацаг
Өвчлөл
Хамрын салстад зөөлөн, хөндүүргүй ургацаг үүсэхийг хамрын салстын ургацаг гэнэ. Эдгээр ургацаг нь усны дусал шиг эсвэл усан үзэм шиг харагдаж болно. Хамрын салстын ургацаг нь элдэв шинж тэмдэггүй байж болох болно. Харин олноор ургасан эсвэл том хэмжээтэй ургацаг нь хамрыг хөндийг бөглөж амьсгалахад хүндрэл учруулна.
20Умайн гадуурх жирэмслэлт
Өвчлөл
Жирэмслэлт гэдэг нь өндгөвчөөс эм бэлгийн эс гадагшилж, үрийн сувгаар дамжин эр бэлгийн эстэй нийлж үр тогтохыг хэлдэг. Үр тогтсон эс умайд орж аль нэг хананд бэхлэгддэг. Харин үрэвсэл болон бусад шалтгааны улмаас үрийн хоолой нарийсаж бөглөрсний улмаас үр тогтсон эс хэвлийн өөр хэсэгт үр хөврөлөө үргэлжлүүлэхийг умайн гадуурх жирэмслэлт гэдэг. Умайн гадуурх жирэмслэлт нь […]
21Нүдний даралт
Өвчлөл
Нүдний дотоод даралт хэвийн хэмжээнээс ихэсч харааны мэдрэлийг гэмтээж, аажмаар хараа муудахыг нүдний даралт өвчин гэнэ. Хараа муудуулах нүдний өвчнүүд дотроос хамгийн элбэг тохиолддог өвчин юм. Өвчний эхэн үед хараа муудахаас өөр шинж тэмдэг илэрдэггүй учир ихэвчлэн хүндэрсэн хойно нь мэдэх тохиолдол элбэг байдаг. Уг өвчний эцсийн хүндрэл нь хараагүй болох аюултай. Тиймээс эрт оношилж […]
22Тархины цус харвалт
Өвчлөл
Тархины цусан хангамж их хэмжээгээр багасах эсвэл зогсох, түүнээс үүдэн тархинд очих хүчилтөрөгч болон шим тэжээлийн хэмжээ огцом буурахад цус харвалт үүснэ. Харвалт болсноос хэдхэн минутын дотор тархины эсүүд үхжиж эхэлдэг. Тархины цус харвалт нь маш аюултай тул харвалт өгсөн даруйд түргэн тусламж дуудах шаардлагатай.
23Тархины судасны буруу байрлал
Өвчлөл
Тархин дахь артерийн болон венийн судаснуудын холбоос хэсэг нь буруу байрлалтай болж орооцолдохыг тархины судас буруу байрлал гэнэ. Артерийн судас нь хүчилтөрөгчийн агууламжтай цусыг биеийн бусад хэсгүүдэд тараах үүрэгтэй. Харин венийн судас нь хүчилтөрөгчгүй цусыг зүрхрүү хураах үүрэг гүйцэтгэдэг. Тархины судасны буруу байрлал нь энэ процессыг алдагдахад хүргэнэ. Хэдийгээр судасны буруу байрлал нь биеийн аль ч хэсэг тохиолдож болох ч […]
24Цусны даралт ихсэх
Өвчлөл
Зүрхний булчин агшин биеийн эд эрхтэн рүү цус шахах үед судасны хананд үзүүлж буй хүчийг цусны даралт гэнэ. Цусны даралт нь зүрхний цохилт болон судасны нарийсалттай нягт холбоотой бөгөөд зүрхний цохилт их, судас нарийн байх тусам даралт өндөр байна. Даралт өндөр байх нь судсыг гэмтээж, зүрхний дутагдал, зүрхний шигдээс зэрэг өвчин үүсгэх аюул дагуулдаг. Цусны […]