Монгол хүний дундаж наслалт
2021 оны байдлаар эмэгтэй хүний дундаж наслалт 76.5 бол эрэгтэй хүний дундаж наслалт 67.5 жил байна. Өөрөөр хэлбэл иргэдийн дундаж наслалтын зөрүү 9.4 жил байгаа юм.
Хэдийгээр Монгол Улс хөгжиж буй орон ч сүүлийн 30 жилийн тоон мэдээллээс харвал наслалтын зөрүү эрс нэмэгдсэн буюу 5-аас 10 руу дөхөж явна. Дэлхийн дунджаас даруй 2 дахин их. Нас баралтыг насны бүлгийн эзлэх хувиар харвал нас барсан эмэгтэйчүүдийн 34.8% нь, эмэгтэйчүүдийн 72.6% нь тэтгэврийн насандаа нас барсан байна. Нөгөө талаасаа эрэгтэйчүүдийн 21.3% нь хөдөлмөрийн насандаа амь насаа алдсан буюу энэ нь эмэгтэйчүүдтэй харьцуулахад 2.8 дахин илүү үзүүлэлт юм.
Монгол Улсад сүүлийн 10 жилийн дунджаар 16.8 мянган нас баралтын тохиолдол бүртгэгдсэнээс 60.4 хувь нь эрэгтэйчүүд, 39.6 хувь нь эмэгтэйчүүд байгаа бөгөөд шалтгаанаар авч үзвэл зүрх судасны тогтолцооны өвчин (31.2%), хавдар (21.3%), осол гэмтэл, гаднын шалтгаант (15.2%) зонхилж байна.
Нас баралтын тэргүүлэх шалтгаанууд
- Зүрх судасны шалтгаант нас баралт – 31.2%
- Хавдар – 21.3%
- Осол гэмтэл гаднын шалтгаант – 15.2%
- Хоол боловсруулах тогтолцооны эмгэг
- Амьсгалын тогтолцооны эмгэгийн шалтгаант нас баралт байгаа нь тэргүүлэх 5 шалтгаан болж байна.
| Шалтгаан | Тайлбар |
| Зүрх судасны шалтгаант | Хүн амын нас баралтын нэгдүгээр шалтгаан болох зүрх судасны тогтолцооны өвчний улмаас нас барсан хүмүүсийн 58.3% нь эрэгтэйчүүд, 41.7% нь эмэгтэйчүүд байгаа юм |
| Хорт хавдрын шалтгаант | Хорт хавдраас шалтгаалсан нас баралтын 56% нь эрэгтэй, 44% нь эмэгтэй хүмүүс байгаа буюу эрэгтэйчүүд эмэгтэйчүүдээс 1.2 дахин их байна. |
| Осол гэмтэл, гаднын шалтгаант | Осол гэмтэл гаднын шалтгаант нас баралт нь нийт хүн амын нас баралтын 15.2%-ийг эзэлж байна. Зам тээврийн осол, амиа хорлолт, үйлдвэрлэлийн осол, бусдад хорлогдсон, бусад осол, тодорхой бус гэсэн шалтгаанууд байгаа ба эдгээр бүх хэлбэрт эрэгтэй хүмүүсийн нас баралт эмэгтэйгээс харьцангуй их байна. Тодруулбал, эрэгтэйчүүдийн зам тээврийн осолд өртөж амь насаа алдах явдал эмэгтэйчүүдээс 3.8 дахин их байгаа юм.
Өнгөрөгч онд амиа егүүтгэн нас барсан тохиолдлын тоо 483 болсон. Энэ нь 10 000 хүн амд харьцуулахад 1.5 байгаа ба сүүлийн 10 жилийн дунджаас 19, өмнөх онтой харьцуулахад 32 тохиолдлоор тус тус нэмэгдсэн байна. |
| Хоол боловсруулах тогтолцооны шалтгаант | Хүн амын нас баралтын дөрөвдүгээр шалтгаан болох хоол боловсруулах тогтолцооны өвчний улмаас нас барсан хүмүүсийн 59.8% эрэгтэйчүүд, 40.2% нь эмэгтэйчүүд байна. |
| Амьсгалын тогтолцооны шалтгаант | 2021 оны жилийн эцсийн байдлаар улсын хэмжээнд амьсгалын тогтолцооны өвчний шалтгаант нас баралтын 965 тохиолдол бүртгэгдэж, сүүлийн 10 жилийн дунджаас 284, өнгөрсөн оны мөн үеэс 371 тохиолдлоор тус тус нэмэгдсэн байна. Амьсгалын тогтолцооны өвчний шалтгаант нас баралтын 57.4% нь эрэгтэй, 42.6% нь эмэгтэйчүүд байгаа юм. |
Дээр дурдагдсан шалтгааны дийлэнх нь эрт оношлох, эмчлүүлэх боломжтой өвчлөлтэй холбоотой байна. Сүүлийн 20 гаруй жилийн туршид хүн амын дунд амьдралын хэв маяг ихээхэн өөрчлөгдсөн нь ч үүнд ихээр нөлөөлж байгаа болов уу. Үүний зэрэгцээ иргэдийн эрүүл мэндийн суурь мэдлэг, эрүүл мэнддээ анхаарах байдал зэрэг нь өвчний явцыг даамжирахад багагүй нөлөө үзүүлдэг нь нууц биш.
Хэдийгээр өнөө цагт цахим орчин хөгжлийн шинэ түвшинд очсон ч эх хэл дээрх эрүүл мэндийн баталгаатай эх сурвалжтай мэдээлэл хомс байгаа юм. Та өөрийн эрүүл мэндийн суурь мэдлэгээ нэмэгдүүлж, баталгаатай эх сурвалжаас мэдээлэл авахыг зөвлөе. Харин бидний зүгээс энэхүү үйлд багахан ч болов хувь нэмэр оруулах хүслээр иргэдийн дунд түгээмэл тохиолдох өвчлөлийн талаарх дэлгэрэнгүй мэдээлэл, зөвлөмжийг мэргэжлийн эмч нартай хамтран бэлтгэн хүргэсээр байна.
Өөрийн эрүүл мэнд, чанартай амьдралыг эрхэмлэн шинж тэмдэг, зовуурь илэрсэн цагт л эмнэлэгт ханддаг хуучинсаг үзлийг халж, тогтмол үзлэг оношилгоонд хамрагдаж хэвшихийг мөн уриалж байна.
PS: Энэхүү нийтлэл нь зөвлөмж өгөх зорилготой. Хэрэв танд ямар нэгэн зовуурь илэрч байгаа бол мэргэжлийн эмчид хандаж шаардлагатай үйлчилгээг авахыг зөвлөж байна.
Та эрүүл мэндийн сонирхолтой мэдээллийг манай цахим хаягуудаас хүлээн авах боломжтой:
Facebook , Instagram , Youtube
